Đầu tiên, một freelance writer là một người làm việc tự do—nghĩa là bạn tự thuê chính bạn. Bạn không làm việc dưới bất kỳ ai, ngoại trừ bạn. Bạn không phải tuân theo một loạt các quy định công ty hay phải trải qua những bài phỏng vấn, những kỳ đánh giá hiệu quả công việc để xem có được tăng lương thưởng hay không. Bạn cũng không phải mỗi ngày đều mặt đối mặt với sếp.
Bạn là “ông chủ”, là “boss” của chính bạn. Khách hàng là đối tác của bạn, họ không phải là sếp của bạn.
Bạn làm việc bất cứ nơi đâu. Ở nhà, ở quán cafe, ở công viên, ở thư viện công cộng, hiệu sách, bãi biển, thậm chí… trong nhà tắm cũng được. Điều quan trọng là bạn đảm bảo gửi bài đúng hạn cho khách hàng. Những việc khác không ai quan tâm cả.
Là một freelance writer, thu nhập bạn kiếm ra là của bạn. Bạn có nhiều khách hàng, bạn có nhiều thu nhập. Ít khách hàng thì ít thu nhập. Ngoại trừ các chi phí chuyển khoản, chi phí sử dụng các công cụ thanh toán (PayPal), số tiền còn lại thuộc về bạn.
Ồ, nghe có vẻ công việc trong mơ? Thế thì cả thế giới đều muốn!!!!
Nghề freelance writer không hoàn toàn màu hồng. Vì làm việc tự do nên bạn cũng phải hiểu rõ những sự thật này:
Là một freelance writer, bạn được làm ở nhà, không ai quản lý bạn. Điều này cũng đồng nghĩa với việc bạn rất dễ bị lười, bị chây ì, dễ bị ảnh hưởng bởi những yếu tố xung quanh, dễ bị mất động lực (vì chẳng có ai vây quanh)…
Là một freelance writer, bạn cô độc. Gần như 100% thời gian bạn làm việc một mình. Khách hàng của bạn ở nước ngoài hoặc ở cách xa bạn hàng trăm cây số. Bạn và họ trao đổi mọi thứ qua email/Skype/Slack…, không hề gặp mặt. Bạn có thể cảm thấy buồn, lạc lõng. Nhưng làm việc độc lập là một kỹ năng mà bạn buộc phải thành thạo.
Là một freelance writer, bạn tự marketing bản thân. Bạn tự tìm kiếm khách hàng, tự thuyết phục họ làm việc với bạn, tự quản lý mọi giao dịch. Bạn chịu trách nhiệm với những gì mình viết ra. Chịu trách nhiệm với cả những lỗi sai và cả những lúc gặp sự cố. Bạn phải học cách đối chọi với những khách hàng khó tính, những lúc họ căng thẳng, đòi hỏi bạn sửa đi sửa lại nhiều lần, muốn bạn diễn đạt mọi thứ theo cách của họ, những lúc họ chê bài viết của bạn trong khi bạn rất hài lòng với nó…
Là một freelance writer, bạn được tự do, nhưng đôi khi cũng là một quá trình làm việc không ngừng nghỉ. Khách hàng bạn làm việc cùng thường không liên tục. Đôi khi họ sẽ hợp tác lâu dài với bạn, nhưng đôi khi có thể là các dự án chóng vánh, họ chỉ cần một hoặc hai bài. Vì thế, bạn phải liên tục marketing bản thân, liên tục tìm kiếm những khách hàng mới để bạn luôn có việc để làm và duy trì được nguồn thu nhập hàng tháng.
Là một freelance writer, bạn phải chịu trách nhiệm với những lên xuống của nghề. Chẳng hạn như mùa dịch corona này, nhiều công ty cắt giảm ngân sách cho content marketing. Điều này đồng nghĩa với công việc của bạn bị ảnh hưởng. Có khách hàng muốn tạm dừng hợp tác với bạn cho đến khi hết dịch. Có khách hàng muốn bạn giảm phí viết bài xuống… Bạn phải chịu trách nhiệm cho những biến cố này và phải tự tìm cách để vượt qua.
Là một freelance writer, bạn phải tự chi trả nhiều khoản phí mà nếu như làm việc cho một công ty, bạn sẽ không phải trả. Chẳng hạn như tiền bảo hiểm, tiền thuế thu nhập (bạn phải đóng hết toàn bộ), tiền ăn uống, tiền đi chơi…
Cơ bản là thế đó. Nhưng bạn đừng hoang mang. Nghề nào cũng có cái hay cái dở, cái vui cái buồn, cái dễ cái khó. Nếu bạn thích thì cứ đi đến cùng—đó mới là điều quan trọng nhất.